Yüksek hızlarda Pentium 4′ler

Yüksek hızlarda garipleşen Pentium 4′ler

Intel’in 3.6GHz hızındaki Pentium 4 işlemcisiyle çok uzun süredir uğraşıyoruz. Daha önce 3GHz ve 3.2GHz hızındaki, Prescott çekirdekli Pentium 4′lerle çok fazla deneyimimiz olmuştu ve bu işlemcilerin farklı uygulamalardaki performansını aşağı yukarı ezberlemiş hale gelmiştik. Oysa 3.6GHz’lik, Pentium 4 560 modelinde bir gariplik vardı, çünkü 3 ve 3.2GHz işlemcilerle yaptığımız testlerin sonuçları tutarlı olsa da, 3.6GHz işlemciyle yaptığımız her testin sonucu farklı çıkıyordu. Anakart üreticisi firmalarla uzun uzun yazışmak ve hatta onları BIOS terfileri üretmeye zorlamak bile durumu çözmedi. Bizim “galiba anakartınız çalışırken FSB hızını düşürüyor, sabit tutamıyor” iddialarımıza firmaların yanıtı “defalarca kontrol ettik, kesinlikle böyle birşey yok” şeklindeydi. Üstelik yaptığımız overclock denemelerinde de bir gariplik vardı, 3.6GHz’lik işlemcimizi overclockla hızlandırdıkça elde ettiğimiz performans artacağına düşüyordu. Açıkçası biz de bu duruma bir açıklama getiremedik ve durum çözülene kadar 3.6GHz işlemciyi rafa kaldırmaya karar verdik. Görünen o ki çok doğru bir iş yapmışız.

Garip bir şekilde hiçbir donanım inceleme sitesi yada dergi bahsettiğimiz durumdan şikayetçi değildi, oysa şimdi görülüyor ki gerçekte herkes aynı sorunu yaşıyordu. Bu noktada TomsHardware sitesine şapka çıkartmak gerek, çünkü bu garip sorunu ve açıklamasını hayli gecikmeli olarak da olsa ilk onlar gündeme getirdiler. Her ne kadar pek net ve anlaşılır açıklamalar yapmasalar da, bir programcıyla anlaşarak kendilerine özel bir uygulama yazdıran site Pentium 4 3.6GHz’in standart soğutucusuyla kullanıldığında arada sırada termal koruma moduna girerek yavaşladığını, bir anlamda “frene bastığını” keşfetti.

Bu keşiften kısa süre sonra da PanopSys firması bütün sektöre çok büyük bir hizmet yaptı ve Pentium 4 işlemcilerin ne zaman termal koruma moduna girdiklerini ve ne oranda frene bastıklarını görüntüleyen, harika bir yazılım üretti. Panopsys’in minik yazılımı ThrottleWatch‘ın aslında ne kadar büyük bir olay olduğunu, hatta anakart ve soğutucu incelemelerinin çehresini değiştirecek bir uygulama olduğunu az sonra göreceksiniz.

Aslına bakarsanız bu büyük keşif Intel’in dökümanlarında en baştan beri yer alıyordu ama yeterli açıklıkta anlatılmadığı için anakart üreticileri bile bu sistemin tam olarak nasıl çalıştığını anlamamıştı. Gelin şimdi bu önemli sistemi basit şekilde açıklayalım.

(Intel’in LGA775 formatındaki Pentium 4 570, 560, 550, 540, 530 ve 520 modelleri için hazırladığı teknik dökümantasyon için tıklayınız. Bu çalışmada göreceğiniz tablolar bu dosyadan alınmıştır.)

Prescott çekirdekli Pentium 4′lerin ilginç yapısı

Senaryoyu hepiniz biliyorsunuz, işlemci zorlandıkça ısınır ve eğer soğutucu bu ısıyı dağıtamıyorsa işlemci bir noktada çalışma aralığının sınırlarına gelir, genelde bu noktada sistem kilitlenir. İşlemci sıcaklığı, fabrika tarafından belirtilen çalışma aralığı içinde kaldıkça işlemci performansı değişmez, daha soğuk işlemci daha performanslı çalışmaz. Dolayısıyla da test yaparken yada overclock yaparken sıcaklık konusu sadece işlemcinin çalışma durumunu etkileyen bir değerdir, işlemci performansını etkilemez. Bizler de bu nedenle sizlere “Filanca işlemciyi test edip elde ettiğimiz bu sonuçlar filan derece sıcaklıkta elde edilmiştir” diye belirtmeyiz incelemelerimizde, çünkü buna gerek yoktur.